Chính sách định cư Canada dành cho sinh viên quốc tế

Thông tin một số chương trình định cư Canada liên bang và tỉnh bang như CEC (Canadian Experience Class), OIPNP – định cư tỉnh bang Ontario, MPNP – định cư tỉnh bang Manitoba.

Định cư Canada thông qua con đường du học là một hướng đi rủi ro nếu bạn không hiểu bản chất của các chính sách định cư và việc làm của chính phủ. Bài viết này hy vọng sẽ giúp các bạn có cái nhìn tổng quan hơn các chương trình ưu tiên định cư dành cho du học sinh quốc tế để có kế hoạch đi học Canada hợp lý nhất.
1. Các chương trình định cư ở Canada có 2 cách phân loại
Xét theo ai là người cung cấp, quản lý đơn xin định cư thì định cư Canada chia là, 2 loại
- Liên bang (Canadian Experience Class/ CEC)
- Tỉnh bang (Ontario – OIPNP, Manitoba – MPNP, British Columbia – BCPNP…).
Xét theo việc có phải xin job offer hay không thì định cư Canada chia thành 3 loại:
- Những chương trình định cư cho sinh viên không cần job offer
- Cần job offer nhưng không cần LMIA
- Cần job offer và cả LMIA
A Labour Market Impact Assessment (LMIA) là gì? LMIA là một văn bản đánh giá tác động của việc thuê một lao động nước ngoài đến làm việc sẽ có tác động như thế nào đến thị trường lao động Canada.
- Người chủ tuyển dụng phải nộp đơn xin LMIA từ ESDC (Employment and Social Development Canada – bộ Lao động và Phát triển xã hội Canada);
- Người lao động cần có job offer từ người chủ tuyển dụng;
- ESDC sẽ quyết định người chủ tuyển dụng có được phép thuê người lao động nước ngoài làm việc hay không.
Tức là trước kia du học sinh quốc tế học xong muốn apply ở lại Canada phải có job offer kèm LMIA, hiện nay thì không cần nữa (cái LMIA cực kỳ khó xin). Và việc thay đổi chính sách như vậy tạo nên trào lưu du học định cư Canada của các du học sinh quốc tế (không chỉ sinh viên Việt Nam).
2. Tại sao lại nói chính sách định cư Canada mở cho du học sinh quốc tế?
Quy trình cấp xét visa được cải tiến nhanh gọn, rõ ràng hơn so với trước đây: Sinh viên quốc tế không cần phải chờ sau 6 tháng mới được cấp giấy phép làm việc (work permit) mà được cấp ngay khi nhận visa sinh viên. Đây là động thái tích cực nhất để sinh viên có điều kiện hội nhập nhanh chóng vào thị trường lao động Canada trong thời gian học. Cùng với các chương trình thực tập (internship), thực tập hưởng lương (co-op), việc chính phủ cho phép sinh viên đi làm thêm 20h/tuần là điều kiện tốt nhất để sinh viên quốc tế trở thành lực lượng lao động trình độ cao quan trọng, đóng góp cho nền kinh tế Canada.
Quy trình cấp xét visa được cải tiến nhanh gọn, rõ ràng hơn so với trước đây: Đặc biệt, năm 2015 sinh viên quốc tế không cần phải chờ sau 6 tháng mới được cấp giấy phép làm việc (work permit) mà được cấp ngay khi nhận visa sinh viên. Đây là động thái tích cực nhất để sinh viên có điều kiện hội nhập nhanh chóng vào thị trường lao động Canada trong thời gian học. Cùng với các chương trình thực tập (internship), thực tập hưởng lương (co-op), việc chính phủ cho phép sinh viên đi làm thêm 20h/tuần là điều kiện tốt nhất để sinh viên quốc tế trở thành lực lượng lao động trình độ cao quan trọng, đóng góp cho nền kinh tế Canada.
Kinh nghiệm làm việc tại Canada từ 6 tháng có thể nộp hồ sơ xin định cư: Chính phủ Canada cho phép sinh viên quốc tế thuộc các chương trình cao đẳng trở lên được ở lại Canada từ 1-3 năm để tìm kiếm việc làm sau tốt nghiệp. Sau khi có việc làm full-time từ 6 tháng đến 1 năm, sinh viên quốc tế có thể nộp hồ sơ xin định cư tại Canada và hưởng nhiều phúc lợi từ chính phủ nước này.
Chương trình định cư dành riêng cho sinh viên quốc tế không yêu cầu kinh nghiệm việc làm và chính sách hoàn trả 60% học phí: Chính quyền các bang công bố thông tin rõ ràng về nhu cầu lao động, mức lương tối thiểu cũng như các chính sách khuyến khích bổ sung cho sinh viên quốc tế tại tỉnh bang đó.
Tại tỉnh bang Manitoba và Saskatchewan có chính sách hoàn trả lại học phí lên tới 60% và miễn bảo hiểm y tế cho sinh viên. Cụ thể bang Manitoba hoàn trả 60% học phí thông qua hình thức trả bằng thuế thu nhập cá nhân. Đặc biệt, hai tỉnh bang Ontario và British Columbia có chương trình định cư dành riêng cho sinh viên quốc tế không yêu cầu kinh nghiệm việc làm cũng như thư mời làm việc hợp lệ.
Chương trình tại Ontario dành cho tất cả sinh viên tốt nghiệp chương trình Thạc sĩ và Tiến sĩ tại tỉnh bang này. Chương trình tại British Comlumbia tương tự nhưng chỉ áp dụng với sinh viên theo học ngành khoa học tự nhiên (natural sciences), khoa học ứng dụng (applied sciences) và khoa học sức khỏe (health sciences).
3. Tổng hợp các chương trình định cư
3.1. Chương trình định cư liên bang CEC (Canadian Experience Class)
Chương trình CEC hướng đến những ứng viên có ít nhất 1 năm kinh nghiệm làm việc lành nghề, chuyên môn, hoặc kỹ thuật ở Canada. Điều kiện của chương trình vẫn được giữ nguyên với hệ thống mới Express Entry, tuy nhiên có một số thay đổi như sau:
Chương trình CEC theo hệ thống nhập cư cũ | Chương trình CEC theo hệ thống nhập cư mới Express Entry | |
Cách thức nộp đơn | – Ứng viên nộp hồ sơ trực tiếp vào CEC | – Ứng viên phải nộp hồ sơ vào hệ thống Express Entry. Ứng viên sẽ được xếp hạng dựa trên Comprehensive Ranking System – CRS (tạm dịch: Hệ thống xếp hàng toàn diện), đến khi nhận được Invitation to Apply (ITA), ứng viên mới tiến hành nộp đơn cho chương trình CEC |
Job Offer | – Lựa chọn các sinh viên đã tốt nghiệp tại Canada và nhận được Post-Graduation open work permit (giấy phép được cấp để làm việc cho sinh viên tốt nghiệp sau đại học). | – Không nhất thiết phải có job offer từ nhà tuyển dụng tại Canada. Những nhà tuyển dụng tại Canada có thể nộp đơn và tiếp nhận vị trí trong Labour Market Impact Assessment (LMIA), thể hiện sự ảnh hưởng của ứng viên đến thị trường lao động Canada. Điều này giúp cho ứng viên có thêm được 600 điểm trên CRS và nhận được ITA theo chương trình. |
Theo kế hoạch nhập cư của chính phủ Canada trong năm 2015, CEC sẽ tiếp nhận một lượng lớn hồ sơ định cư, đạt mức cao nhất từ trước đến nay. Hơn nữa, các ứng viên đủ điều kiện đã học tập và làm việc tại Canada có thể nhận thêm điểm thưởng của CRS (Comprehensive Entry System) dựa trên yếu tố nguồn vốn nhân lực và chuyển giao kỹ năng.
Express Entry là gì?
Express Entry là hệ thống quản lý nhập cư của Canada dành cho các chương trình nhập cư kinh tế liên bang, cụ thể là: Federal Skilled Worker, Federal Skilled Trades, và Canadian Experience Class. Hệ thống này lần đầu tiên được ra mắt vào ngày 1 tháng 1 năm 2015. Ứng cử viên đủ điều kiện có thể nộp hồ sơ vào Express Entry Pool, nơi họ được xếp hạng theo CRS. Sau đó Chính phủ Canada sẽ ưu thực hiện rút thăm theo thứ tự cao đến thấp. Những thí sinh được cấp ITA (thư mời định cư) sẽ có 60 ngày để nộp hồ sơ hoàn chỉnh.Express Entry được kỳ vọng sẽ giảm thời gian xin PR Canada trong vòng 6 tháng.
3.2 Chương trình định cư tỉnh bang Quebec
Quebec là quê hương của những trường đại học danh tiếng nhất Canada, có lịch sử hàng đầu về đào tạo tiếng Anh và Pháp cho du học sinh quốc tế. Các trường tiêu biểu ở Quebec gồm: McGill University (du học sinh quốc tế chiếm hơn 20% trong tổng số sinh viên trường), Université de Montréal, Concordia University (Montreal), và Université Laval (Quebec).
Theo chương trình định cư sau du học ở Quebec (Quebec Experience Program – PEQ), sinh viên quốc tế phải nộp đơn xin Quebec Selection Certificate – CSQ (tạm dịch: Chứng nhận tuyển chọn của tỉnh bang Quebec) khi đã tốt nghiệp cao đẳng hoặc đại học từ một trường được Bộ giáo dục Quebec công nhận. Chương trình này đòi hỏi ứng viên phải chứng minh trình độ tiếng Pháp từ trung cấp trở lên. Khi có được CSQ, ứng viên nộp đơn vào Bộ quốc tịch và nhập cư Canada xin cấp visa định cư Canada.
3.3 Chương trình định cư tỉnh bang Ontario
Chương trình Opportunities Ontario áp dụng cho sinh viên quốc tế theo các diện sau:
– Sinh viên quốc tế có job offer: Diện này tạo ra nhằm giúp những nhà tuyển dụng tuyển chọn những sinh viên quốc tế. Chương trình mở ra dành cho các nhà tuyển dụng Ontario và du học sinh đã có job offer tại tỉnh bang.
– Sinh viên quốc tế đã tốt nghiệp Tiến sĩ: hướng đến những ứng viên đã tốt nghiệp Tiến sĩ tại một trường đại học công lập tại Ontario, không yêu cầu phải có job offer.
– Thí điểm tốt nghiệp Thạc sĩ quốc tế (Pilot International Master’s Graduate): được xem là chương trình thử nghiệm tạm thời, mục tiêu hướng đến những ứng viên đã tốt nghiệp bằng Thạc sĩ tại trường đại học công lập tại Ontario, không yêu cầu phải có job offer.
3.4 Chương trình định cư tỉnh bang British columbia
Chương trình định cư tỉnh bang British Columbia (British Columbia Provincial Nominee Program – BC PNP) có 2 diện cho sinh viên tốt nghiệp:
– Sinh viên đã tốt nghiệp chương trình sau đại học: ứng viên đã tốt nghiệp Thạc sĩ hoặc Tiến sĩ ngành tự nhiên, ứng dụng, khoa học sức khoẻ như: nông nghiệp, sinh học và khoa học y sinh, khoa học – dịch vụ hỗ trợ máy tính và thông tin, cơ khí, kỹ thuật cơ khí, Y tế và khoa học lâm sàng, Vật lý, trong vòng 2 năm từ một chương trình học đủ điều kiện tại trường ở British Columbia sẽ đủ điều kiện nộp đơn cho diện này. Chương trình không yêu cầu phải có job offer.
– Sinh viên đã tốt nghiệp cao đẳng, đại học: Sinh viên tốt nghiệp các trường cao đẳng, đại học của Canada trong vòng 2 năm sẽ đủ điều kiện để nộp đơn cho diện này.
3.5 Chương trình định cư tỉnh bang Alberta
Chương trình định cư tỉnh bang Alberta (Alberta Immigrant Nominee Program – AINP) bao gồm 2 diện cho sinh viên quốc tế:
– Sinh viên đang làm việc ở Alberta sau khi tốt nghiệp tại tỉnh: các sinh viên đã tốt nghiệp tại các trường đại học cao đẳng ở Alberta và đang làm việc tại Alberta dưới dạng Work Permit gọi là Post-Graduation Work Permit có thể nộp đơn theo diện này;
– Sinh viên quốc tế vừa tốt nghiệp: diện này được tạo ra cho các ứng viên đã tốt nghiệp tại các trường cao đẳng, đại học ở Canada và có job offer dài hạn, toàn thời gian từ nhà tuyển dụng tại Alberta. Cả nhà tuyển dụng và ứng viên đều phải đủ điều kiện để nộp đơn vào chương trình.
3.6 Chương trình định cư tỉnh bang Manitoba
Sinh viên tốt nghiệp các chương trình đủ điều kiện tại các trường cao đẳng, đại học ở Canada có thể nộp đơn vào chương trình Định cư tỉnh bang Manitoba (Manitoba Provincial Nominee Program – MPNP). Diện định cư này yêu cầu ứng viên phải có job offer từ nhà tuyển dụng tại Manitoba.
3.7. Chương trình định cư tỉnh bang Manitoba Nova Scotia
Sinh viên tốt nghiệp cao đẳng, đại học tại Canada có job offer từ nhà tuyển dụng tại Nova Scotia sẽ đủ điều kiện để nộp đơn định cư Canada thông qua Diện sinh viên quốc tế của chương trình định cư tỉnh bang Nova Scotia (Nova Scotia Nominee Program’s Skilled Worker).
3.8. Chương trình định cư tỉnh bang Newfoundland và Labrador
Diện International Graduates của chương trình định cư tỉnh bang Newfoundland và Labrador được mở ra nhằm thu hút các sinh viên quốc tế đã tốt nghiệp cao đẳng, đại học tại Canada. Diện định cư này yêu cầu ứng viên phải có job offer từ nhà tuyển dụng trong tỉnh.
Tóm lại, Canada đang thực hiện chính sách mở cửa thu hút sinh viên quốc tế. Quay lại bài viết định cư Canada bằng con đường du học để tìm hiểu thêm về chủ đề này.